नमस्कार! या भागात आपण ग्रहांच्या कारकत्व आणि स्वभावाच्या बाबतीत जाणून घेऊयात. ग्रहांना ज्योतिषमध्ये जीव सारखे मानले जाते. ग्रहांचा एक “स्वभाव” असतो आणि “कारकत्व” ही असतो. कारकत्व म्हणजे प्रभाव क्षेत्र. जगातील सर्व वस्तूंना नऊ ग्रहांच्या अंतर्गत ठेवलेले आहे. काही मुख्य कारकत्वांविषयी माहिती घेऊयात.
सुर्याचे कारकत्व आहे - राजा, पिता, तांबा, हृदय इत्यादी.
उदाहरणाच्या दृष्टीने जर कुठल्या कुंडली मध्ये सुर्य खराब आहे तर, पिता, हृदय इत्यादी कारकत्व प्रभावित होते. दुसऱ्या शब्दात व्यक्तीला पिता कडून प्रेम मिळणार नाही, हृदय रोग होण्याची शक्यता असेल.
कारकत्वाच्या व्यतिरिक्त ग्रहांच्या स्वभावाला जाणणे ही गरजेचे आहे.
सुर्याचा स्वभाव आहे - लाल रंग, पुरुष, क्षत्रिय जाती, पाप ग्रह, सत्वगुण प्रधान, अग्नी तत्व, पित्त प्रकृती.
जाणून घ्या की, कुणाच्या लग्न भावात सुर्य आहे तर सुर्याचा क्षत्रिय स्वभाव होण्याच्या कारणाने तो आक्रमक होईल. सुर्याचा पुरुष स्वभाव आहे उदाहरणाच्या दृष्टीने जर कुठल्या स्त्री च्या कुंडलीमध्ये सुर्य लग्न भावात असेल तर तो पुरुष प्रमाणे आक्रमक होईल आणि मोकळ्या विचारांचा असेल.
अपेक्षा आहे की, आता तुम्हाला ग्रहाचे कारकत्व आणि स्वभाव मधील फरक समजला असेल. सुर्याच्या बाबतीत आपण जाणून घेतले आहे आता आपण चंद्राच्या बाबतीत जाणून घेऊया.
स्त्री, वैश्‍य जाति, सौम्य ग्रह, सत्वगुण, जल तत्व, वात कफ प्रकृति इत्यादी चंद्र देव चा स्वभाव आहे.
सफेद रंग, माता, मन, चांदी, चावल इत्यादी वर चंद्राचा आपला प्रभाव राहतो.
लग्न भावात चंद्र असेल तर व्यक्ती मध्ये स्त्री सदृश्य गुण असू शकतात. जर चंद्र खराब आहे तर चंद्राचे कारकत्व जसे मातृ सुख मिळणार नाही.
इतर माहिती पुढील पाठ्यक्रमात पाहूया.